70 χρόνια ΝΑΤΟ: Η Συμμαχία επιπλέει ή βυθίζεται;
Εορταστικό είναι το κλίμα στο Λονδίνο καθώς οι ηγέτες του ΝΑΤΟ συγκεντρώνονται για τα 70 χρόνια της πιο επιτυχούς στρατιωτικής συμμαχίας στην ιστορία. Ωστόσο, με έναν Γάλλο πρόεδρο να το χαρακτηρίζει «εγκεφαλικά νεκρό», έναν Τούρκο πρόεδρο που επιτίθεται εναντίον συμμάχων των ΗΠΑ και αγοράζει ρωσικά όπλα και έναν Αμερικανό πρόεδρο που αμφισβητεί το κατά πόσον είναι σωστό η υπερδύναμη της οποίας ηγείται να υπερασπίζεται τη Δύση, το πολιτικό μέλλον του ΝΑΤΟ ποτέ δεν φάνταζε τόσο αμφίβολο.
«Το ερώτημα είναι, καθώς γιορτάζουμε τα 70 χρόνια, χαιρετούμε στο πλαίσιο των εορτασμών ή ο κόσμος νομίζει πως πνιγόμαστε;» δήλωσε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ.
Η βασίλισσα Ελισάβετ θα δεχτεί τους ηγέτες στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Αλλά ακόμα και οι Βρετανοί, που για γενιές ήταν οι πιο ενθουσιώδεις υπέρμαχοι της υπερατλαντικής συνεργασίας που αντιπροσωπεύει το ΝΑΤΟ, είναι διχασμένοι σχετικά με το θέμα του Brexit και των επερχόμενων εκλογών.
Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, υποστηρίζει πως, παρά τις διαφωνίες που έχουν εμφανιστεί στις ειδήσεις, η «υγεία» της Συμμαχίας είναι καλή, έχοντας ενισχύσει τις δυνατότητές της όσον αφορά στη βασική της αποστολή της προστασίας της Ευρώπης μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014. «Αντιμετωπίζουμε ένα παράδοξο» είπε στο Reuters ο Στόλτενμπεργκ. «Ναι, έχουμε κάποιες διαφορές, μα η πραγματικότητα είναι πως κάνουμε περισσότερα μαζί από ό,τι εδώ και πολλά χρόνια».
Η Ευρώπη, η Τουρκία και ο Καναδάς θα δεσμεύσουν 400 δισ. δολάρια σε αμυντικές δαπάνες ως το 2024, με στόχο τον εξευμενισμό του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που εδώ και καιρό λέει πως οι σύμμαχοι των ΗΠΑ πρέπει να δαπανούν περισσότερα για τη συλλογική άμυνα.
Οι ηγέτες επίσης θα συμφωνήσουν σε έναν προϋπολογισμό 2021-2024 που μειώνει τη συνεισφορά των ΗΠΑ στη χρηματοδότηση της συμμαχίας και θα εγκρίνουν μια στρατηγική για την παρακολούθηση της αυξανόμενης στρατιωτικής δραστηριότητας για πρώτη φορά, ενώ θα κατονομάσουν το διάστημα ως πεδίο πολέμου, σαν τον αέρα, την ξηρά, τη θάλασσα και τα δίκτυα υπολογιστών.
Πάντως οι σύμμαχοι – που έχουν ήδη τις άσχημες μνήμες της αναμέτρησης με τον Τραμπ στην τελευταία σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο του 2018- θα έχουν επίσης να κάνουν και με άλλους δύο προέδρους που προκαλούν «πονοκεφάλους» στη Συμμαχία: Τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Μακρόν προκάλεσε αίσθηση στη Συμμαχία τον προηγούμενο μήνα όταν δημόσια αμφισβήτησε τον βασικό πυλώνα του ΝΑΤΟ, πως επίθεση εναντίον ενός μέλους είναι επίθεση εναντίον όλων. Η οργή του για την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία τον Οκτώβριο, που δημιούργησε τις προϋποθέσεις για τη μονομερή εισβολή της Τουρκίας στη βόρεια Συρία, έκανε τον Μακρόν να περιγράψει τη Συμμαχία σαν κάτι που που «βιώνει εγκεφαλικό θάνατο», καθώς αποδοκίμασε αυτό που χαρακτήρισε ως έλλειψη στρατηγικής.
Ο Ερντογάν, από πλευράς του, εμμένει στην πολιτική που έχει στόχο να ηττηθούν οι Κούρδοι μαχητές στη Συρία, που πολέμησαν στο πλευρό των ΗΠΑ, εμποδίζοντας την έγκριση των στρατιωτικών σχεδίων του ΝΑΤΟ για υπεράσπιση των χωρών της Βαλτικής και της Πολωνίας. Επίσης, έχει αψηφήσει τους συμμάχους του, αγοράζοντας ρωσικά συστήματα αεράμυνας, παρά την απειλή των αμερικανικών κυρώσεων.
Από πλευράς τους, οι ΗΠΑ αναμένεται να επιμείνουν στις απαιτήσεις τους για αύξηση των αμυντικών δαπανών από τις άλλες χώρες- συμμάχους στο ΝΑΤΟ. Σημειώνεται πως εννιά χώρες αναμένεται να πιάσουν το όριο που έχει τεθεί στο 2%: Οι ΗΠΑ, με 3,4%, η Ελλάδα, η Βρετανία, η Βουλγαρία, η Εσθονία, η Πολωνία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Ρουμανία- τη στιγμή που το 2014 ήταν μόλις τρεις. Η Γερμανία θα είναι στο 1,35%, στη 17η θέση, ωστόσο σκοπεύει να πιάσει το 1,5%. Η Ισπανία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο δαπανούν κάτω από το 1%.
Στόλτενμπεργκ: Το ΝΑΤΟ θα απαντήσει σε επίθεση στην Πολωνία ή στη Βαλτική
Το ΝΑΤΟ θα απαντήσει σε οποιαδήποτε επίθεση εναντίον της Πολωνίας ή των χωρών της Βαλτικής, προειδοποίησε, στο μεταξύ, σε συνέντευξή του ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ.
«Με την παρουσία των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής στέλνουμε ένα ισχυρό μήνυμα στη Ρωσία: αν υπάρξει κάποια επίθεση εναντίον της Πολωνίας ή των χωρών της Βαλτικής, όλη η Συμμαχία θα απαντήσει», επεσήμανε λίγο πριν από την έναρξη της συνόδου.
Το ΝΑΤΟ δεν διαθέτει έναν κατάλογο με εχθρούς, αλλά θα απαντήσει εφόσον υπάρξει ανάγκη, τόνισε ο Στόλτενμπεργκ σε συνέντευξη που παραχώρησε σε πολλές εφημερίδες, ανάμεσά τους η πολωνική RZeczpospolita, η γερμανική Suddeutsche Zeitung και η ισπανική El Pais.
Ο Στόλτενμπεργκ επεσήμανε επίσης ότι δεν τάσσεται κατά μιας ισχυρότερης αμυντικής συμμαχίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ, όμως πρόσθεσε ότι δεν έχει νόημα η Ένωση να προσπαθήσει να αντικαταστήσει το ΝΑΤΟ.
Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ζητήματος, o Τούρκος πρόεδρος είπε πως η Τουρκία θα αντιτεθεί στα σχέδια του ΝΑΤΟ για την άμυνα των χωρών της Βαλτικής εάν η Συμμαχία δεν αναγνωρίσει ως τρομοκράτες οργανώσεις εναντίον των οποίων μάχεται η ίδια. Επίσης, πρόσθεσε πως η Άγκυρα αναμένει στήριξη άνευ όρων στη μάχη της κατά των «τρομοκρατικών απειλών».
(με πληροφορίες από Reuters, Associated Press)
