Header Ads

Ποια βίασε ποιον;

Και βέβαια μοιάζει παράξενος αυτός ο τίτλος, αν και ρομαντικός. Η παγκόσμια ιστορία μας έχει συνηθίσει ακριβώς στο αντίθετο. Και η συνθήκη δεν είναι μόνο η σύγκριση των σωματικών δυνάμεων. Επί χιλιετηρίδες ο ανήρ βιάζει ή ”βιάζει” την γυνή. Θα αργήσει πολύ η εποχή κατά την οποία το έτερον ήμισυ θα προκαλέσει την συνεύρεση ή απλώς θα ενδώσει. Θα συμβεί κάπου στα προχριστιανικά χρόνια; Στην κοινωνία άραγε των Ετρούσκων, όπου έχουμε ρομαντικά εικαστικά για το ζεύγος; Σε μητριαρχικές κοινωνίες του παρελθόντος, ίσως. Αλλά και του παρόντος. 

Στο Σαλβαντόρ της Βραζιλίας συνάντησα περιπτώσεις οικογενειών όπου η νοικοκυρά άλλαζε με μεγάλη ευκολία συντρόφους, χωρίς κοινωνικό πρόβλημα.

Μητριαρχικές συνήθειες που μεταφέρθηκαν μαζί με την δουλεία στην Αφρική. 

Οι Ρωμαίοι μετέφρασαν την Αφροδίτη σε Venus, λατινική λέξη που προέρχεται από τα αρχέγονα σανσκριτικά και σημαίνει επιθυμία. Ίσως πιότερο ανδρική από γυναικεία. Ίσως και το αντίθετο, αν τα σανσκριτικά ήταν και μητριαρχική γλώσσα. Στην Κίνα θα βρούμε σήμερα μια μειονότητα περίπου 40.000 ατόμων, την φυλή Μοσούο, στα παράλια της λίμνης Λουγκού, στους πρόποδες των Ιμαλαΐων. Ένας φίλος μου έζησε ένα μήνα μαζί τους. 

Από όσο ξέρουμε από την πιο αρχαία εποχή, μέχρι σήμερα σε δισεκατομμύρια μετρώνται οι γυναίκες που υφίστανται την ξαφνική επιθυμία κοντινών ανδρών χωρίς να έχουν αυτές επιθυμία και ευκολία να αντιδράσουν. Αλλά όπως συχνά μαθαίνουμε το ίδιο συμβαίνει ακόμα και στις πιο ”εξελιγμένες και πολιτισμένες” χώρες, όπως αυτές που διαμένουμε. Και μερικά από αυτά τα δράματα τα μαθαίνουμε με μεγάλη καθυστέρηση. Κάθε τόσο αποκαλύπτεται σήμερα ακόμα ένας βιασμός. Χάρη στον ανανεωμένο φεμινισμό βέβαια. Ο φεμινισμός υπήρξε και στην αρχαιότητα. Τουλάχιστον στην Μυθολογία και στο θεατρικό δράμα. Το οποίο ούτως ή άλλως ήταν εμπνευσμένο από την μυθολογία. Η Κλυταιμνήστρα, η Κασσάνδρα, η Ηλέκτρα, η Αντιγόνη, η Μήδεια, ακόμα και η σατυρική Λυσιστράτη είναι πιο φεμινίστριες από της ηρωίδες του Ελισαβετιανού θεάτρου. Το αρχαίο θέατρο, παρόλο ότι ήταν ”μίμησις πράξεως” - για επιστρατεύσουμε τον Αριστοτέλη - ποτέ δεν έδειχνε βίαιες πράξεις επί σκηνής.

Μας άφηνε να τις υποψιαστούμε. Υπάρχουν ενδείξεις (ήδη στους νόμους του Σόλωνα) ότι στην αρχαία Ελλάδα ο βιασμός ήταν αδίκημα και ετιμωρείτο με πρόστιμο. Ενώ στη Ρώμη - της Αναγέννησης, μάλιστα!- όταν τον κατάγγελνε μια κοπέλα, ετιμωρείτο η κοπέλα! Είναι γνωστή η περιπέτεια της ζωγράφου Αρτεμισίας ΤΖεντιλέσκι. Η οποία, για να εκδικηθεί την κοινωνία αυτή, στα γυμνά που ζωγράφιζε, ζωγράφιζε τον εαυτό της!* 

Γράφω για ένα ανδρικό έγκλημα που έχει πάρει ξαφνικά διεθνείς διαστάσεις και δεν πρέπει να περάσει ατιμώρητο. Και γιατί σαν αρσενικός αισθάνομαι λιγάκι συνένοχος με τους βιαστικούς αυτούς γαμίκους.

Το ον άνθρωπος, για λόγους ανεξήγητους - ή τουλάχιστον άγνωστους σε μένα - κάποτε προχώρησε περισσότερο από τα άλλα ζώα και απέκτησε ερωτικές επιθυμίες πέραν των ορίων της παραγωγικής Άνοιξης. Το μόνο πάντως που έχει διασωθεί ιστορικά, τα τελευταία 6.000 χρόνια αν όχι περισσότερα, είναι ότι ο αρσενικός αντιμετώπιζε την γυναίκα μάλλον ως δούλη, απαραίτητη στην υπηρεσία του άνδρα, όπως ένα έξυπνο οικιακό ζώο. Όταν δε λιγόστευε ο αριθμός των οικιακών γυναικών - ίσως από θανάτους κατά τον τοκετό - οι άνδρες της φυλής εξορμούσαν και άρπαζαν διά της βίας νεαρές γυναίκες από μια διπλανή και ανήμπορη ”στάνη”. Δεν έχετε παρά να δείτε την Αρπαγή των Σαβίνων Γυναικών στους πίνακες του Πουσέν, του Ρούμπενς, του Νταβίντ ή του Πικάσο. Σκεφτείτε μόνο πως τα Χαρέμια ζουν και βασιλεύουν σε πολλές ”αξιότιμες” χώρες. Όπως και κόρες-δούλες σε μερικές περιοχές της Ανατολικής Τουρκίας, που είδα σε προοδευτικό τουρκικό ντοκιμαντέρ σε ένα φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης. 

Στις εξελιγμένες αστικές χώρες που ζούμε η ”αρπαγή” γίνεται στα μουλωχτά. Το θύμα ντρέπεται ”να σέρνει στην κοινωνία” μια τόσο κηλιδωμένη ”αμαρτία” στο σώμα της και σωπαίνει. Εξάλλου, κανείς δεν θέλει να διαφημίζεται ως θύμα σε μια κοινωνία που γίνεται όλο και πιο ανταγωνιστική. 

Ο βιασμός είναι μια πράξη δολοφονίας αλλά και πράξη φασιστική, ένα αδίκημα εξίσου πολιτικό. Όταν βεβαιωθεί, ο δράστης θα πρέπει να έχει την ίδια τιμωρία με τους βιαστές της Νυρεμβέργης. 

Ξέρω, θα μου πείτε ”όλο οι άνδρες έχουν λίγο ως πολύ αμαρτήσει” και θα έχετε δίκιο. Αναρωτιέμαι πώς ήταν δυνατόν να έχουμε πιέσει όλοι μας, έστω και μία φορά σε κάποια στιγμή της ζωής μας μια φίλη ή συνεργάτιδα να δεχτεί μια απαράδεκτη σεξουαλική συμπεριφορά.

Ίσως γιατί όλοι αυτοί που μας μόρφωναν μας πίεζαν ”να τολμούμε, να παίρνουμε πρωτοβουλίες” και ποτέ κανείς δεν μας είχε αναλύσει τι εστί γυναίκα, τι εστί φίλη, τι εστί γκόμενα. Τι εστί θήλυ. Έπρεπε να το μάθουμε μόνοι μας, απορώντας όταν η δική μας επιθυμία συγκρούονταν με την επιθυμία του άλλου. Της άλλης, επί του προκειμένου. 

Ας αρχίσουμε τουλάχιστον να πείθουμε την πάσα μία να καταγγέλλει πάραυτα και χωρίς καθυστέρηση την όποια άνομη πράξη υπέστη ή της οποίας υπήρξε μάρτυς.

Ροβήρος Μανθούλης
Από το Blogger.