ΗΠΑ: Οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν το Ιραν πίσω από την επίθεση στη Σαουδική Αραβία
Οι τιμές στην παγκόσμια ενέργεια αυξήθηκαν την Δευτέρα σε ποσοστό που είχε να παρατηρηθεί από τον πόλεμο του Κόλπου του 1991, μετά από την επίθεση με drones στις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας το περασμένο Σάββατο, οι οποίες προκάλεσαν τη χειρότερη αναταραχή στις παγκόσμιες προμήθειες και αύξησαν περαιτέρω την ένταση μεταξύ του Ιράν και των ΗΠΑ.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έδωσαν στη δημοσιότητα δορυφορικές εικόνες από τις ζημιές στην καρδιά του σημαντικότατου εργοστασίου επεξεργασίας πετρελαίου Abqaiq και σε μια ακόμη βασική πετρελαϊκή εγκατάσταση, ισχυριζόμενοι ότι η καταστροφή υποδηλώνει ότι η επίθεση προήλθε από το Ιράκ ή το Ιράν - και όχι από την Υεμένη, όπως υποστηρίζουν οι αντάρτες Χούθι, που υποστηρίζονται από το Ιράν.
Οι δορυφορικές εικόνες να δείχνουν ότι η επίθεση κατά της Abqaiq, της μεγαλύτερης μονάδας επεξεργασίας πετρελαίου στον κόσμο, μπορεί να έχει πλήξειτο πιο ευαίσθητο τμήμα της εγκατάστασης, την περιοχή σταθεροποίησης.
Το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών της Ουάσινγκτον ανέφερε ότι η περιοχή περιλαμβάνει «δεξαμενές αποθήκευσης και αμαξοστοιχίες επεξεργασίας και συμπίεσης - γεγονός που αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα το χτύπημα να διατάραξε ή να κατέστρεψε τελείως τη λειτουργία της».
Ενας εκπρόσωπος του στρατού της Σαουδικής Αραβίας εξαπέλυσε αργότερα την ίδια ακριβώς κατηγορία κατά της Τεχεράνης, ισχυριζόμενος ότι τα ιρανικά όπλα χρησιμοποιήθηκαν την επίθεση.
Το Ιράν απέρριψε τους ισχυρισμούς, με τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης να λέει ότι «δεν υπάρχει καμία απολύτως πιθανότητα» για συνάντηση μεταξύ του Προέδρου του Ιράν, Χασάν Ρουχάνι, και του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, στην Γενική Συνέλευση του Ηνωμένου Βασιλείου την επόμενη εβδομάδα.
Από την πλευρά του, ο Τραμπ έστειλε ανάμεικτα μηνύματα, λέγοντας αρχικά ότι η κυβέρνησή του περίμενε τη σαουδαραβική επιβεβαίωση ότι το Ιράν βρίσκεται πίσω από την επίθεση, ενώ αργότερα έγραψε στο twitter ότι οι ΗΠΑ δεν χρειάζονται το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής αλλά θα βοηθήσουν τους συμμάχους τους.
Οι τελευταίες εντάσεις έχουν οδηγήσει σε φόβους ότι η δράση από οποιαδήποτε πλευρά θα μπορούσε να κλιμακώσει γρήγορα την αντιπαράθεση, η οποία υποβόσκει ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του Περσικού Κόλπου τους τελευταίους μήνες. Εχουν ήδη υπάρξει μυστηριώδεις επιθέσεις σε πετρελαιοφόρα, για τις οποίες η Ουάσινγκτον κατηγορεί την Τεχεράνη, τουλάχιστον μία υποψία ισραηλινού χτυπήματος στις σιίτικες δυνάμεις στο Ιράκ, και η κατάρριψη ενός αμερικανικού στρατιωτικού done από το Ιράν.
Αυτές οι εντάσεις έχουν αυξηθεί από τότε που o Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του 2015 με τις παγκόσμιες δυνάμεις για μείωση των πυρηνικών τους δραστηριοτήτων και επέβαλε εκ νέου κυρώσεις στο Ιράν, οδηγώντας την οικονομία του σε ελεύθερη πτώση.
Οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν άνοδο: Το Μπρεντ έκανε «άλμα» 10%, στα 66,28 δολάρια το βαρέλι, ενώ το WTI ανέβηκε κατά 8,9% στα 59,75 στις ασιατικές αγορές. Οι τιμές έπεσαν ελαφρώς όταν έγινε γνωστό πως ο πρόεδρος Τραμπ έδωσε άδεια για τη χρήση των αμερικανικών στρατηγικών αποθεμάτων.
Η επίθεση του Σαββάτου σταμάτησε την παραγωγή 5.7 εκατομμυρίων βαρελιών αργού ημερησίως, περισσότερο από τις μισές παγκόσμιες ημερήσιες εξαγωγές της Σαουδικής Αραβίας και περισσότερο από το 5% της παγκόσμιας παραγωγής αργού πετρελαίου. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της παραγωγής πηγαίνει στην Ασία.
Οι ζημιές στη Σαουδική Αραβία είναι οι μεγαλύτερες που έχουν καταγραφεί ποτέ στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Ενέργειας με έδρα το Παρίσι, ξεπερνώντας τη ζημιά της τάξης των 5,6 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα κατά την περίοδο της ισλαμικής επανάστασης του Ιράν το 1979.
Αν και οι παγκόσμιες συνολικές απαιτήσεις ενέργειας στο παρελθόν ήταν μικρότερες, η διακοπή της λειτουργίας στη Σαουδική Αραβία έχει προκαλέσει ανησυχία στους αναλυτές των τιμών που εκτινάσσουν το βαρέλι στα 80 δολάρια και πάνω.
Οι εισηγμένες αεροπορικές εταιρείες, των οποίων το σημαντικότερο κόστος είναι τα αεριωθούμενα καύσιμα, υπέστησαν μεγάλες ζημιές παγκοσμίως. Αυτό θα μπορούσε με τη σειρά του να αυξήσει τις τιμές στα πάντα, από ένα ταξίδι μέχρι και το μπιτόνι στο βενζινάδικο της γειτονιάς.
Η Σαουδική Αραβία έχει δεσμευτεί ότι τα αποθέματά της θα προμηθεύσουν κανονικά τις παγκόσμιες αγορές, καθώς σπεύδει να αποκαταστήσει τις ζημιές στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις που δέχθηκαν τα πλήγματα. Ωστόσο, η εταιρεία Aramco δεν απάντησε δημοσίως σε ερωτήσεις σχετικά με τις εγκαταστάσεις της.
Οι αντάρτες Χούθι υποστηρίζουν ότι έκαναν τις επιθέσεις με 10 drones. Οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, όμως, λένε ότι οι ζημιές που προκλήθηκαν υποδηλώνουν ότι η επίθεση προήλθε από το Ιράκ ή το Ιράν. Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν έχουν προσφέρει ακόμη σημαντικά στοιχεία για να υποστηρίξουν τους ισχυρισμούς τους, αν και στο παρελθόν το Ιράν έχει στηριχθεί σε τέτοιου είδους ενέργειες - που είναι δύσκολο να του καταλογιστούν - για να ξεκινήσει επιθέσεις εναντίον των εχθρών του.
Σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα το βράδυ, ο εκπρόσωπος του Σαουδαραβικού στρατού, Τούρκι Αλ Μαλίκι, ανέφερε ότι οι αρχικές έρευνες του βασιλείου έδειξαν ότι «η τρομοκρατική επίθεση δεν προήλθε από την Υεμένη, όπως ισχυρίστηκε η πολιτοφυλακή Χούθι. Αυτή η τρομοκρατική επίθεση είναι μια δειλή πράξη μεγάλης κλίμακας και όπως είπα, στοχεύει την παγκόσμια οικονομία και όχι μόνο το βασίλειο», δήλωσε ο Αλ Μαλκί. «Ολες οι ενδείξεις και τα επιχειρησιακά στοιχεία για τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στην τρομοκρατική επίθεση δείχνουν ότι αυτά τα όπλα είναι ιρανικά».
Ο Αλ Μαλίκι δεν πρόσφερε κανένα άμεσο αποδεικτικό στοιχείο για να υποστηρίξει τους ισχυρισμούς του, οι οποίοι ήρθαν μετά τη δήλωση του Τράμπ ότι οι ΗΠΑ περίμεναν από τη Σαουδική Αραβία να τοποθετηθεί επίσημα
Ο πρωθυπουργός του Ιράκ δήλωσε ότι έλαβε κλήση τη Δευτέρα από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι η επίθεση δεν προήλθε από το Ιράκ.
Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Αμπάς Μουσάβι, αμφισβήτησε τους ισχυρισμούς των ΗΠΑ, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι η κατηγορία ήταν «απαράδεκτη και κατηγορηματικά αβάσιμη».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας, εκφράζοντας «σοβαρή ανησυχία» για την επίθεση, προειδοποίησε να μην κατηγορηθεί το Ιράν, λέγοντας ότι σχέδια στρατιωτικών αντιποίνων κατά του Ιράν είναι απαράδεκτα.
Πηγή: Associated Press
