Το σχέδιο του Ερντογάν στη Συρία φέρνει νέα μεγαλύτερη προσφυγική κρίση
Περισσότεροι από 70.000 Σύροι από τις πόλεις Ρας αλ Αϊν και Ταλ Αμπιάντ έχουν εκτοπιστεί από τα σπίτια τους μέχρι στιγμής λόγω της τουρκικής στρατιωτικής επέμβασης ενώ ο αριθμός αυτός ενδέχεται να αυξηθεί δραματικά, όσο συνεχίζεται η επιχείρηση της Αγκυρας στο συριακό έδαφος, προκαλώντας ένα δεύτερο - ακόμη μεγαλύτερο - κύμα ξεριζωμένων προσφύγων.
Δεκάδες νεκροί και χιλιάδες άμαχοι που τρέπονται σε φυγή στη Συρία
Εν μέσω σφοδρής κριτικής που δέχεται από τη διεθνή κοινότητα, ο Ερντογάν επιμένει στο σχέδιο του για δημιουργία μιας αποκαλούμενης «ασφαλούς ζώνης», στην οποία θέλει να εγκλωβίσει περισσότερους από 1 εκατομμύριο ανθρώπους, οι οποίοι έχουν εκδιωχθεί βίαια από τα σπίτια τους ήδη μια φορά και τώρα ετοιμάζονται να ξαναγίνουν πρόσφυγες.
Βέβαια, το σχέδιο του Ερντογάν προσκρούει σε τεράστια οικονομικά, πολιτικά και πρακτικά εμπόδια. «Υπολογίστε: Ενα λεωφορείο μεταφέρει περίπου 50 επιβάτες. Πόσα λεωφορεία θα χρειαστούν για να οδηγήσουν όλον αυτό τον πληθυσμό σε αυτή την περιοχή; Και πόσες μονάδες στέγασης θα χρειαστούν για να τους φιλοξενήσουν;» διερωτάται ο Κεμάλ Κιρίσκι, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Brookings.
Σύμφωνα με την υπηρεσία προσφύγων των Ηνωμένων Εθνών, υπάρχουν 3,6 εκατομμύρια Σύροι πρόσφυγες στην Τουρκία - ένας αριθμός που αυξάνεται σταθερά καθόλη τη διάρκεια του πολέμου - καθώς και πάνω από 350.000 πρόσφυγες από το Αφγανιστάν, το Ιράκ και αλλού. Οι περισσότεροι προστατεύονται από την τουρκική νομοθεσία, που απαγορεύει την αναγκαστική επιστροφή τους σε μια επικίνδυνη χώρα.
Η προτεινόμενη ζώνη ασφαλείας, πλάτους 120 χιλιομέτρων και βάθους περίπου 30 χλμ, θα απλώνεται στις περισσότερες από τις βόρειες παραμεθόριες περιοχές της Συρίας.
«Η εκστρατεία της Τουρκίας θα μπορούσε να καταστρέψει μεγάλες περιοχές της βορειοανατολικής Συρίας, καθιστώντας το τουρκικό σχέδιο ακόμη πιο πρακτικό», δήλωσε ο Νίκολας Χέρας, ανώτερος συνεργάτης του Κέντρου για την Νέα Αμερικανική Ασφάλεια, think-tank με βάση την Ουάσινγκτον.
Η ομιλία Ερντογάν στον ΟΗΕ, καθρέφτης της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής
Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει ζητήσει από την Τουρκία να σταματήσει την επίθεση. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκου Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, χαρακτήρισε «εκτός τόπου» τις απειλές του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ότι θα στείλει εκατομμύρια προσφύγων στην Ευρώπη.
«Η Τουρκία πρέπει να καταλάβει ότι η βασική ανησυχία μας είναι πως οι πράξεις της θα μπορούσαν να καταλήξουν σε ακόμα μία ανθρωπιστική καταστροφή. Και δεν θα δεχτούμε ποτέ οι πρόσφυγες να εργαλειοποιούνται και να χρησιμοποιούνται για να μας εκβιάζει. Οι χθεσινές απειλές του Προέδρου Ερντογάν είναι εντελώς εκτός τόπου», έγραψε ο κ. Τουσκ στο Twitter.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατηγόρησε την Αγκυρα ότι προσπάθησε να επιβάλει «μια βίαιη μεταμόρφωση του δημογραφικού σχεδιασμού της περιοχής».
Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, προειδοποίησε την Παρασκευή ότι οι υπάρχει κίνδυνος αναβίωσης του Ισλαμικού Κράτους, καθώς πολλοί τζιχαντιστές που κρατούνται στη βορειοανατολική Συρία θα μπορούσαν μα βγουν από τη φυλακή, ως αποτέλεσμα της τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης.
Τούρκοι αξιωματούχοι δηλώνουν, από την πλευρά τους, ότι οι επιστροφές Σύρων προσφύγων στην πατρίδα τους θα είναι εθελοντικές, επιμένοντας ότι η επιχείρηση θα προσφέρει τη σταθερότητα που απαιτείται για να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον για επανεγκατάσταση.
Οι κόρες της φωτιάς
Ο Ερντογάν κατηγορεί την ΕΕ ότι δεν τήρησε πλήρως την συμφωνία χρηματοδότησης ύψους 6,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το προσφυγικό, που υπογράφηκε το 2016, με σκοπό να μπει ένα φρένο στις ροές μεταναστών και προσφύγων προς τα ελληνικά νησιά και την ηπειρωτική Ευρώπη. Ο Ερντογάν απορρίπτει κατηγορηματικά τη διεθνή κριτική για τη στρατιωτική του εκστρατεία ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσάβουσογλου, επανέλαβε την Παρασκευή την προσδοκία της Αγκυρας να έχει την αλληλεγγύη του NATO ενάντια στις απειλές για την ασφάλειά της. Ο γ.γ. της συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, από την πλευρά του δήλωσε ότι αναμένει από την Τουρκία να ενεργήσει με συγκρατημένο τρόπο στη Συρία, προσθέτοντας ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να βρει μια βιώσιμη λύση για τους ισλαμιστές κρατούμενους στη Συρία.
Οι απειλές του Ερντογάν να γεμίσει την Ευρώπη με εκατομμύρια καινούριους πρόσφυγες, μπορεί να έχει αντίκτυπο, εκτιμά ο Γιλμάζ Κέλες, ανώτερος ερευνητής πολιτικής στο Middlesex University του Λονδίνου. «Λόγω της προσφυγικής κρίσης, η Ευρώπη είναι ήπια με την Τουρκία. Για να αποφευχθεί η είσοδος των προσφύγων στην Ευρώπη, οι Κούρδοι πληρώνουν το τίμημα. Και η Ευρώπη το γνωρίζει πολύ καλά αυτό» εξηγεί ο Κέλες.
Ο Κιρίσκι του Ινστιτούτου Brookings προσθέτει: «Ελπίζω να κάνω λάθος αλλά έχω την αίσθηση ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει συγκλίνοντα ενδιαφέρονται με τον Ερντογάν. Οσον αφορά τους πρόσφυγες, η Δύση μπορεί να κοιτάει από την άλλη πλευρά».
(με πληροφορίες από Associated Press, Reuters)
