Νομικό Συμβούλιο του Κράτους: Η εταιρική εξυγίανση δεν «σβήνει» τις οφειλές των διοικούντων
Η γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους υπογραμμίζει ότι η πρόβλεψη περί διαγραφής του παθητικού δεν συνεπάγεται απόσβεση των οφειλών προς τον ασφαλιστικό φορέα.
Με τη γνωμοδότηση υπ’ αριθμόν 45/2025, το ΣΤ΄ Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους έδωσε σαφείς κατευθύνσεις για ένα κρίσιμο ζήτημα που απασχολεί τη διοίκηση και τους πιστωτικούς φορείς: αν οι νόμιμοι εκπρόσωποι εταιρείας που έχει υπαχθεί σε καθεστώς εξυγίανσης εξακολουθούν να ευθύνονται προσωπικά και αλληλεγγύως για τις ασφαλιστικές οφειλές της. Η γνωμοδότηση, η οποία εκδόθηκε κατόπιν ερωτήματος του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.), καταλήγει ότι η διαδικασία εξυγίανσης δεν απαλλάσσει αυτοδικαίως τα φυσικά πρόσωπα από την ευθύνη τους.
Η υπόθεση αφορούσε ανώνυμη εταιρεία που είχε αιτηθεί και επιτύχει την επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών, βάσει των άρθρων 99 επόμενα του Πτωχευτικού Κώδικα (ν. 3588/2007). Η συμφωνία προέβλεπε τη μεταβίβαση του 30% του ενεργητικού και του παθητικού της σε νέα εταιρεία, ενώ το υπόλοιπο 70% θα παρέμενε στην παλαιά, υπό διαχείριση ειδικού εντολοδόχου, ο οποίος θα προχωρούσε στη ρευστοποίηση των μη μεταβιβασμένων στοιχείων. Ο ασφαλιστικός φορέας συμμετείχε ως πιστωτής με απαιτήσεις άνω των 30 εκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων το ποσό που εντάχθηκε στη ρύθμιση εξοφλήθηκε, ενώ το μεγαλύτερο μέρος παραμένει ανεξόφλητο.
Το Κ.Ε.Α.Ο. ζήτησε τη γνώμη του Ν.Σ.Κ. σχετικά με το αν μπορεί να προχωρήσει σε αναγκαστικά μέτρα είσπραξης κατά των φυσικών προσώπων που διοικούσαν την εταιρεία, καθώς και αν η πρόβλεψη της συμφωνίας για διαγραφή του μη μεταβιβασμένου παθητικού συνιστά απόσβεση των απαιτήσεων. Το Ν.Σ.Κ. επικαλέστηκε τις διατάξεις του άρθρου 31 του ν. 4321/2015, σύμφωνα με τις οποίες η προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη των διοικούντων διατηρείται, υπό την προϋπόθεση ότι οι οφειλές δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας τους και υπάρχει υπαιτιότητα στη μη καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών.
Όπως αναφέρει η γνωμοδότηση, η διαδικασία εξυγίανσης δεν μεταβάλλει τη νομική βάση της ευθύνης των φυσικών προσώπων που εκπροσωπούσαν την εταιρεία, εκτός εάν υπάρχει ρητή συναίνεση του ασφαλιστικού φορέα για την απαλλαγή τους, γεγονός που δεν συνέβη στην υπό κρίση περίπτωση. Συνεπώς, ο φορέας έχει το δικαίωμα να στραφεί εναντίον των διοικούντων για το σύνολο των απαιτήσεων, ανεξάρτητα από την πορεία της εξυγίανσης ή την εκκαθάριση των περιουσιακών στοιχείων.
Στο τελικό της συμπέρασμα, η γνωμοδότηση υπογραμμίζει ότι η πρόβλεψη περί διαγραφής του παθητικού δεν συνεπάγεται απόσβεση των οφειλών προς τον ασφαλιστικό φορέα. Κατά συνέπεια, οι διοικούντες της εταιρείας παραμένουν υπεύθυνοι για τις ανεξόφλητες ασφαλιστικές υποχρεώσεις, και ο φορέας δύναται να προχωρήσει σε κάθε νόμιμο μέτρο για την είσπραξή τους.
