Σάλος με το IRIS και τα πρόστιμα - Ποιοι κινδυνεύουν άμεσα με τις καθυστερήσεις των τραπεζών
Μόλις 13 ημέρες απομένουν προκειμένου όλα τα ηλεκτρονικά και φυσικά καταστήματα να διαθέτουν τη δυνατότητα συναλλαγών μέσω IRIS.
Σε ένα νέο πονοκέφαλο εξελίσσεται το IRIS, ενώ γίνεται ένα νέο «εργοστάσιο» επιβολής προστίμων σε επιχειρήσεις, την ώρα που οι τράπεζες δεν έχουν (μέχρι σήμερα) ενεργοποιήσει πλήρως τη δυνατότητα ενσωμάτωσης του IRIS σε λογαριασμούς νομικών προσώπων.
Οι αλλαγές στο σύστημα άμεσων πληρωμών IRIS είναι διαρκείς προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν λάθη στην αποστολή χρημάτων. Πριν ολοκληρώσει την πληρωμή, ο χρήστης θα βλέπει το πλήρες όνομα του κατόχου του λογαριασμού που θέλει να στείλει χρήματα. Μέχρι πρότινος εμφανίζονταν μόνο το πρώτο και το τελευταίο γράμμα του ονόματος και του επιθέτου του αποδέκτη.
Την ίδια ώρα μόλις 13 ημέρες απομένουν προκειμένου όλα τα ηλεκτρονικά και φυσικά καταστήματα να διαθέτουν τη δυνατότητα συναλλαγών μέσω IRIS. Έτσι, από την 1η Νοεμβρίου, οι πελάτες θα μπορούν να πληρώνουν επιλέγοντας τον τρόπο με τον οποίο επιθυμούν να πληρώσουν μέσω POS.
Εφόσον επιλέξουν να ολοκληρώσουν τη συναλλαγή του μέσω IRIS, θα εμφανίζεται ένας μοναδικός κωδικός QR που θα αντιστοιχεί στη συγκεκριμένη συναλλαγή. Ο πελάτης θα τον «σκανάρει» μέσω του ΙRIS και θα επιβεβαιώνει την πληρωμή.
Ο Λογιστικός Σύλλογος Αθηνών ενημερώνει τις επιχειρήσεις σχετικά με τη νέα υποχρέωση αποδοχής πληρωμών μέσω υπηρεσιών άμεσης πληρωμής (IRIS) από τα νομικά πρόσωπα, όπως αυτή θεσπίστηκε με το άρθρο 219 του ν. 5193/2025 (ΦΕΚ Α’ 56/11-04-2025).
Με το ανωτέρω άρθρο προστέθηκε η παράγραφος 5 στο άρθρο 65 του ν. 4446/2016, η οποία ορίζει ρητά ότι:
«Τα νομικά πρόσωπα που είναι δικαιούχοι πληρωμής, στο πλαίσιο των συναλλαγών τους με πληρωτές οι οποίοι ενεργούν για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική τους δραστηριότητα, δέχονται υποχρεωτικά πληρωμές μέσω υπηρεσιών άμεσης πληρωμής.»
Η διάταξη αυτή τίθεται σε ισχύ την 31η Οκτωβρίου 2025, σύμφωνα με το άρθρο 245 παρ. 4 του ν. 5193/2025.
Συνεπώς, η καταληκτική ημερομηνία συμμόρφωσης για τα νομικά πρόσωπα είναι 31/10/2025 και όχι η 1/11/2025, όπως εσφαλμένα έχει δημοσιευθεί σε διάφορα μέσα ενημέρωσης.
Ωστόσο, παρά τη θεσμοθέτηση της υποχρέωσης, οι τράπεζες δεν έχουν μέχρι σήμερα ενεργοποιήσει πλήρως τη δυνατότητα ενσωμάτωσης του IRIS σε λογαριασμούς νομικών προσώπων.
Η έλλειψη τεχνικής ετοιμότητας και σχετικών διαδικασιών ενδέχεται να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις αλλά και κίνδυνο επιβολής προστίμων, εφόσον η υποχρέωση τεθεί ήδη σε εφαρμογή, χωρίς την απαραίτητη προσαρμογή των τραπεζών.
Η μη συμμόρφωση με την υποχρέωση αποδοχής πληρωμών μέσω IRIS επισύρει το πρόστιμο των 1.500 ευρώ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 της Κοινής Υπουργικής Απόφασης 119899/2023. Το πρόστιμο αυτό θα επιβάλλεται από την 1η Νοεμβρίου 2025, δηλαδή την επόμενη ημέρα από την έναρξη ισχύος της διάταξης.
Επισημαίνεται επίσης, ότι το χρονοδιάγραμμα της υποχρέωση διασύνδεσης IRIS–POS ή IRIS–παρόχων ηλεκτρονικής τιμολόγησης, θα καθοριστεί με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (παρ. 17, άρ. 83, Ν. 5104/2024).
Επομένως, δεν ισχύουν προς το παρόν τα πρόστιμα των 10.000€ και 20.000€ που προβλέπονται για τη μη διασύνδεση POS–IRIS (άρ. 63, Ν. 5104/2024).
Ο Λογιστικός Σύλλογος Αθηνών καλεί τα Επιμελητήρια και τους φορείς της αγοράς να παρέμβουν άμεσα προς τα συναρμόδια Yπουργεία και τα τραπεζικά ιδρύματα, ώστε:
- να διασφαλιστεί η έγκαιρη τεχνική προετοιμασία του τραπεζικού συστήματος για την εξυπηρέτηση των Νομικών Προσώπων,
- να μετατεθεί η ημερομηνία εφαρμογής της υποχρέωσης σε περίπτωση μη ετοιμότητας των τραπεζών,
- και να ληφθεί υπόψη το πρόσθετο κόστος διασύνδεσης POS – IRIS, το οποίο θα επιβαρύνει τις επιχειρήσεις, χωρίς να έχει ακόμα διαμορφωθεί σαφές πλαίσιο εφαρμογής.
Διευκρινίζουμε ότι οι ανωτέρω υποχρεώσεις των επιχειρήσεων, δεν εντάσσονται στο πλαίσιο εργασιών του λογιστικού γραφείου. Οι υπόχρεοι χρειάζεται να επικοινωνήσουν με τα Τραπεζικά Ιδρύματα με τα οποία συνεργάζονται – οι ίδιοι – λόγω προσωπικών δεδομένων και διασφάλισης τραπεζικού απορρήτου.
Οι επιχειρήσεις χρειάζεται να απευθυνθούν στους Φορείς τους για την επίλυση των ζητημάτων και την επίτευξη των ομαλών διαδικασιών.
Ο Κλάδος των Λογιστών παραμένει στο πλευρό της αγοράς, ευελπιστώντας την ομαλή συμμόρφωση σε όλα τα στάδια εφαρμογής του νέου πλαισίου.
