Αύξηση ληξιπρόθεσμων οφειλών και απαιτήσεων του Δημοσίου - Προβληματισμός για τη ρευστότητα και τη δημοσιονομική πειθαρχία
Οι ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις του Δημοσίου - δηλαδή οι οφειλές πολιτών και επιχειρήσεων- ανήλθαν στα 110,8 δισ. ευρώ τον Απρίλιο του 2025, αυξημένες κατά 3,8 δισ. σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Ανησυχητική αύξηση παρουσίασαν τόσο οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου προς ιδιώτες όσο και οι ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις του Δημοσίου από φορολογούμενους και ασφαλισμένους, σύμφωνα με την Τριμηνιαία Έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για τον Ιούνιο του 2025.
Οι υποχρεώσεις του Δημοσίου προς τρίτους (π.χ. προμηθευτές, παρόχους υπηρεσιών) αυξήθηκαν κατά 834 εκατ. ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2024, φτάνοντας τα 3,15 δισ. ευρώ. Παράλληλα, οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων αυξήθηκαν κατά 29 εκατ. ευρώ και ανέρχονται πλέον στα 760 εκατ. ευρώ. Η κύρια αιτία της αύξησης αποδίδεται στην Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), η οποία συγκέντρωσε ληξιπρόθεσμα ύψους 528 εκατ. ευρώ, έναντι 126 εκατ. τον Δεκέμβριο του 2024.
Αντίστοιχα, οι ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις του Δημοσίου - δηλαδή οι οφειλές πολιτών και επιχειρήσεων- ανήλθαν στα 110,8 δισ. ευρώ τον Απρίλιο του 2025, αυξημένες κατά 3,8 δισ. σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Από αυτές, ποσό 26,3 δισ. ευρώ χαρακτηρίζεται ως "ανεπίδεκτο είσπραξης", ενώ 60,7% του συνολικού υπολοίπου αφορά καθαρές φορολογικές οφειλές, ήτοι 51,2 δισ. ευρώ. Ποσοστό 28,9% (24,4 δισ. ευρώ) αφορά πρόστιμα - φορολογικά και μη - και το υπόλοιπο μη φορολογικές οφειλές, όπως δικαστικά έξοδα και δάνεια.
Ειδικότερα για τη φορολογική διοίκηση, οι μεγάλες οφειλές (άνω του 1 εκατ. ευρώ) αυξήθηκαν κατά 2,16 δισ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας τη συγκέντρωση των χρεών σε λίγους αλλά μεγάλους οφειλέτες. Από την άλλη, το πλήθος των οφειλετών με μικροοφειλές κάτω των 50 ευρώ μειώθηκε κατά 452.000 ΑΦΜ σε σχέση με το 2024.
Όσον αφορά τα ασφαλιστικά ταμεία, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον ΕΦΚΑ και τα λοιπά ταμεία ανήλθαν στα 49,7 δισ. ευρώ (29,7 δισ. κύριες οφειλές και 20 δισ. πρόσθετα τέλη), σημειώνοντας ετήσια αύξηση 1,8 δισ. ευρώ. Ενδεικτικά, οι οφειλές άνω των 100.000 ευρώ αυξήθηκαν κατά σχεδόν 400 εκατ. ευρώ, ενώ ο αριθμός των οφειλετών σε αυτή την κατηγορία αυξήθηκε, αντίθετα με τους μικρούς οφειλέτες που μειώθηκαν.
Εν κατακλείδι η εικόνα που διαμορφώνεται είναι διττή: από τη μία πλευρά, οι καθυστερήσεις του κράτους στην εξόφληση υποχρεώσεων πλήττουν την οικονομική ρευστότητα επιχειρήσεων και προμηθευτών· από την άλλη, το υψηλό και αυξανόμενο επίπεδο ιδιωτικών οφειλών περιορίζει την αποτελεσματικότητα των φοροεισπρακτικών μηχανισμών, θέτοντας εμπόδια στη δημοσιονομική σταθερότητα.
